27/3/2018 Tarihinden Önce İkale Sözleşmesi Kapsamında Ödenen Tazminatlardan Kesilen Vergilerin İşçiye İadesi
27/3/2018 tarihinden önce karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisinin iadesine ilişkin Kanun 30 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yasal Düzenlemeler
30 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7162 sayılı Kanun’un 4. maddesi ile 193 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. Geçici madde 89 ile;
“27/3/2018 tarihinden önce karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisi, hizmet erbabının düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca red ve iade edilir.
Bu madde hükümlerinden yararlanmak üzere vazgeçilen davalarla ilgili olarak yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilmez.
Hakkında kesinleşmiş yargı kararı bulunan iade talepleriyle ilgili olarak bu madde hükmü uygulanmaz.Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
düzenlemesi getirilmiştir.
İşbu düzenlemenin getirilmesine zemin oluşturan Kanun değişikliklerini kısaca hatırlatmak gerekirse;
27 Mart 2018 tarihinde yayımlanan 7103 sayılı Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun, tazminat ve yardımlarda gelir vergisi istisnasını düzenleyen 25. maddesinin 1. fıkrasının (7) numaralı bendi ile 61. maddesinde yapılan yeni düzenlemelerle işçilere ikale veya karşılıklı sonlandırma sözleşmesi kapsamında iş sonu tazminatı, iş kaybı tazminatı, iş güvencesi tazminatı adı altında ödenen tutarların gelir vergisine tabi olup olmadığı netlik kazanmıştı.
İşbu Kanun’daki ve İşbu Kanun’un 25. maddesinin 7. bendi ile yapılan düzenlemelerle ilgili olarak Maliye Bakanlığı’na verilen usul ve esasları belirleme yetkisine dayanarak, Bakanlığın hazırladığı ve 11 Haziran 2018 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan 303 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’ndeki düzenlemeler ile; 1475 sayılı İş Kanunu’na ve 854 sayılı Deniz İş Kanunu’na tabi çalışan işçilere tazminatın ödeneceği dönemdeki en yüksek devlet memuruna ödenen azami emekli ikramiyesi tutarını aşmayan kısmının (yani kıdem tazminatı tavanı) gelir vergisinden istisna tutulacağı, bu tutarın üzerindeki miktarların ise gelir vergisine tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştı. Örnekleyecek olursak; 2019 senesinde ikale sözleşmesi imzalanarak iş sözleşmesi sonlandırılan 5 yıllık çalışması (kıdemi) olan işçiye ikale sözleşmesi kapsamında ödenecek tazminat tutarının 30.088,00 TL [6.017,60 TL (01 Ocak 2019-30 Haziran 2019 kıdem tazminatı tavan miktar) x 5(işçinin çalıştığı yıl sayısı) = 30.088,00 TL]’ ye kadar olan kısmı gelir vergisinden muaf tutulacaktır.
303 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’ndeki “657 sayılı Kanunun 4/b ve mülga 4/c maddeleri kapsamında çalışan personele ödenen iş sonu tazminatlarının vergilendirilmesi” başlıklı 12. madde düzenlemesi ile “7103 sayılı Kanun'un yayımı tarihinden önce 657 sayılı Kanun'un 4/b ve mülga 4/c maddeleri kapsamında çalışan personellere ödenen iş sonu tazminatları üzerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmış olması durumunda, zamanaşımı süresi de dikkate alınarak; tahsil edilen gelir vergisinin iadesi” öngörülmüştü. Ancak, özel sektör çalışanlarına (4/a) geçmişe dönük iadeye ilişkin bir düzenleme getirilmemişti.
Nasıl İade Alınacak ?
30 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan 7162 sayılı Kanun ile; artık özel sektör çalışanları da 27 Mart 2018 tarihinden önce karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar üzerinden tahsil edilen gelir vergisini iade alabilecektir. Hak sahiplerinin vergi iadelerini alabilmeleri için, düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları gerekmektedir. Bunun yanı sıra, hak sahiplerinin buna ilişkin dava açmamaları ve önceden açtıkları dava varsa, bu davadan vazgeçmeleri gerekmektedir. Vergi iadesinden yararlanmak üzere vazgeçilen davalarla ilgili olarak yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmeyecektir.
Başvuru için Zamanaşımı Süresi Nedir ?
Dikkat edilmesi gereken önemli bir husus; hak sahiplerinin ilgili vergi dairesine başvurabilecekleri zamanaşımı süresidir. 213 sayılı Vergi Usulü Kanunu’na göre, hak sahiplerince vergi iadesi başvurularının, verginin ödendiği tarihi takip eden yılın başından itibaren beş yıl içinde yapılması gerekmektedir. Beş yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonra yapılan başvurular olumsuz sonuçlanacaktır.